ÇALIŞAN HAKLARI VE GÜVENLİĞİ BİRİMİ
Bunları Biliyormusunuz ?
T.C. Sağlık Bakanlığı’ nın 2012/23 sayılı Genelgeleri Gereği;
Sağlık çalışanlarına, hasta ve hasta yakınları tarafından uygulanan her türlü sözlü veya fiziksel şiddet, şikâyet söz konusu olmasa dahi, hastane idaresi tarafından adli mercilere bildirilmek zorundadır.
Hasta ve hasta yakınları tarafından sözlü veya fiziksel şiddet uygulanan sağlık çalışanı, “Hizmetten Çekilme (hasta bakmama) ” hakkına sahiptir.
Sağlık çalışanları hakkında “SABİM ve Hasta Hakları Birimlerine” yapılan, soyut nitelikte, şikâyet sahibinin adı ve adresi belli olmayan veya personelin kusurlu olmadığı açıkça görülen, ihbar ve şikâyetler değerlendirmeye alınmayacaktır.
Şiddet Nedir
Sağlık çalışanlarının, görevlerini icra ettikleri sırada veya görevine bağlı olarak farklı bir ortamda yaralama, tehdit ve hakarete maruz kalma durumlarıdır.
ŞİDDETTE maruz kaldığınızda; Öncelikle kişisel güvenliğinizi sağlayın!
HİZMETTEN ÇEKİLME HAKKI
Sağlık Bakanlığının 2012/23 Sayılı Çalışan Güvenliğinin Sağlanması Genelgesi
6) Hizmetten çekilme;
Sağlık çalışanları, sağlık hizmeti sunumu esnasında şiddete uğraması halinde, acil verilmesi gereken hizmetler hariç olmak üzere hizmetten çekilme talebinde bulunabilir.
a) Hizmetten çekilme talebi, kurum tarafından belirlenen yöneticiye sözlü veya yazılı olarak bildirilecektir.
b) Bildirim üzerine yetkili yönetici, olayı derhal değerlendirerek hizmetten çekilme talebinin uygun olup olmadığı hakkında gecikmeksizin karar verecektir.
c) yönelik tedbirleri güvenlik tedbirleriyle birlikte alacaktır. Bu kapsamda ilgili hastanın sağlık hizmetini devam ettirecek yeni sağlık çalışanını belirleyecek, kurum içerisinde bunun mümkün olmaması halinde hastanın hizmet alabileceği başka bir sağlık kurumuna sevkini ve hizmet alımını sağlayacaktır.
SIK SORULAN SORULAR
1-Polise ifade vermem/ Emniyete gitmem şart mı?
Haklarınızın korunması ve faillerin cezalandırılması, adli mercilerin yetki ve görevi kapsamındadır.
Bu nedenle, mümkünse hemen en yakındaki karakola bizzat başvurarak ya da aciliyet teşkil bir durum var ise, derhal bulunduğunuz yere polis çağırarak söz konusu adli süreci başlatmanız gerekmektedir.
2-Polise/ Emniyete ifade vermek istedim fakat ifade alınmıyor?
Kamu sağlık kuruluşunda görev yapan bir personelin, görevi esnasında maruz kalacağı bir şiddet, 5237 Sayılı Türk Ceza Yasası’nın 131. maddesinde yer alan açık hüküm gereği, şikayete tabi değildir.
Yani bu durumda kolluk, siz şikayetçi olmasanız da resen olaya el koymalı ve gerekli ön soruşturmayı derhal başlatmalıdır. Aksi durumda kolluk personeli açısından görevi ihmal suçu oluşacaktır.
3-Hukuki yardım sürecinde şiddete maruz kalan çalışandan herhangi bir ücret talep ediliyor mu?
Hukuki yardım görevi Kanunla verildiğinden, bu görev de bir kamu görevidir. Dolayısıyla hukukiyardım kapsamında yapılan yol/ulaşım giderlerinin görevli personele ödenmesinde 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu’na göre hareket edilecektir.
Ceza davalarında yargılama giderleri beraat halinde Devlet; mahkumiyet halinde hükümlü tarafından karşılandığından, mağdur sıfatıyla davaya katılan bakımından herhangi bir yargılama gideri oluşmamaktadır. Dolayısıyla kendisine hukuki yardım yapılan personelden, bu yardım sebebiyle herhangi bir mahkeme masrafı talep edilmeyecektir.
4-Beyaz koda başvuru yaptım ancak şikayetçi değilim.
Beyaz kod kapsamında işlenen suçlar genel itibariyle takibi şikayete bağlı olmayan, başka bir ifade ile siz şikayetçi olmasanız dahi adli mercilerce kendiliğinden soruşturulan suçlardır. Bu tür suçtan haberdar olan yöneticinin, suçu adli mercilere intikal ettirmesi yasal bir zorunluluktur. Bu nedenle şikayetçi olmasanız dahi hadise adli mercilere intikal ettirilecektir. Ancak şikayetçi olmamanızdan dolayı tarafınıza hukuki yardım verilmeyecektir.
5- Beyaz koda başvurumu yaptım ancak adli süreç devam ederken şikayetimden vazgeçtim.
Yukarıda da izah edildiği üzere bu durumda da tarafınıza verilen hukuki yardım son bulacaktır.
Ancak bu tür suçlar takibi kendiliğinden yapılan suçlar olduğundan dolayı yargılama devam edecektir.
“Hizmet İçin Buradayız.”
KURUMLARIMIZDA;
Şiddet gören sağlık çalışanı hizmetten çekilebilir.
Tedaviniz aksayabilir
Şiddet uygulayanlar adli makamlarca, mutlaka yargılanacak
Mutlaka cezalandırılacaktır.
Başhekim yardımcısının doğrudan takip ettiği birim;
1.Çalışan personelinin çalışan hakları ve güvenliğine yönelik talep ve şikâyetlerini kabul eder.
2. Başvuruları değerlendirerek raporlar.
3. Gerekli düzenleyici- önleyici faaliyetlerin başlatılmasını sağlayarak talep sahiplerine geri bildirimlerde bulunur.
4. Şiddet olaylarını bildirim üzerine Beyaz Kod adı altında takip eder.
5. Çalışan Haklarına ve Güvenliğine yönelik uygulamaları yakından takip eder.
6- Genelge ve yönetmenlikler doğrultusunda gerekli faaliyetleri yapar.
7. Şiddet gören sağlık çalışanına talep halinde psiko-sosyal destek vermek,
8.Aylık olarak Başhekime rapor sunar.
9.Aylık olarak İl Sağlık Müdürlüğüne bildirimde bulunur.9
9arak Kamu Hastaneleri
ÇALIŞANA SAĞLANAN HUKUKİ YARDIMLAR
Şiddet olayları için Çalışan Hakları Birimleri işlenen suçtan mağdur olan Bakanlık personeline, bir avukatın hukuki yardımını isteyip istemediğini sorar. Yardım talep etmeleri halinde Bakanlık avukatlarınca ilgili personele 28.04.2012 tarihli ve 28277 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Sağlık Bakanlığı Personeline Karşı İşlenen Suçlar Nedeniyle Yapılacak Hukuki Yardımın Usul-Esasları Hakkında Yönetmelik” çerçevesinde hukuki yardım yapılacaktır. Yapılan Hukuki yardım kapsamında mağdur personelden hiçbir şekilde ücret talep edilmeyecektir.
Ceza davalarında yargılama giderleri beraat halinde Devlet; mahkûmiyet halinde hükümlü tarafından karşılanır.
SAĞLIK ÇALIŞANININ İFADESİNİN İŞ YERİNDE ALINMASI
3359 Sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu
Ek Madde 12 - (Ek: 2/1/2014-6514/47 md.)
Sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan personele karşı görevleri sırasında veya görevleri dolayısıyla işlenen kasten yaralama suçu, 4/12/2004 tarihli ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 100 uncu maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında tutuklama nedeni varsayılan suçlardandır.
Özel sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan personel, bu görevleriyle bağlantılı olarak kendilerine karşı işlenen suçlar bakımından 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun uygulanmasında kamu görevlisi sayılır.
(Ek fıkra:15/11/2018-7151/21 md.) Sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan personele karşı görevleri sebebiyle kasten işlenen suçlardan şüpheli olanlar, kolluk görevlilerince yakalanır ve gerekli işlemleri yapılarak Cumhuriyet başsavcılığına sevk edilir. Cumhuriyet savcısı adli işlemleri tekemmül ettirir. Bu suçların soruşturmasında, kolluk tarafından müşteki, mağdur veya tanık olan sağlık personelinin ifadeleri işyerlerinde alınır. Bu fıkra hükmü, özel sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan
personele karşı görevleri sebebiyle kasten işlenen suçlar hakkında da uygulanır.
MEVZUAT;
- 3359 Sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu
- Hasta ve Çalışan Güvenliğinin Sağlanmasına Dair Yönetmelik
- İçişleri Bakanlığının 2012/22 Sayılı Sağlık Çalışanlarına Karşı İşlenen Suçların Soruşturulması Genelgesi
- Sağlık Bakanlığı Personeline Karşı İşlenen Suçlar Nedeniyle Yapılacak Hukuki Yardımın Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik
- Sağlık Bakanlığının 2012/23 Sayılı Çalışan Güvenliğinin Sağlanması Genelgesi
- Sağlık Bakanlığının 2016/3 Sayılı Hukuki Yardım ve Beyaz Kod Uygulaması Genelgesi
- İlgili Diğer Mevzuat;
MAHKEME KARARLARINDAN ÖRNEKLER
Hastane otoparkında engelli otoparkına aracını park eden kişi ile yapılan görüşme sonucu, güvenlik görevlisine şiddet uygulayan araç şoförüne mahkeme tarafından 17.500 tl para cezası+mağdur personelin avukat ücreti+tüm mahkeme masrafları ödenmesi kaydıyla şartlı salı verme cezası verilmiş, beş yıl içerisinde benzer suç tekrar işlemesi halinde cezanın, o ceza ile birlikte katlanarak hapis cezası şeklinde olacağı kararı alınmıştır.
Hastane santralinde görev yapan memura, gece hasta odasına telefon bağlayamayacağını, önemli bir durum varsa servis görevlisine bağlayabileceğini ifade ettiği ancak telefonu istediği yere bağlamadığı için telefonda küfretmek suçundan hükümlüye 5000 tl para cezası ve altı ay hapis cezası verilmesi kararı alınmıştır.